ΒΡΕΦΙΚΟΙ ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΑΚΟΙ & ΠΑΙΔΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΔΗΜΟΥ ΚΗΦΙΣΙΑΣ: Το Γαϊτανάκι

Το γαϊτανάκι, ένα έθιμο αυτούσιο, διατηρείται αναλλοίωτο στις μέρες μας και αποτελεί σημείο αναφοράς για την Αποκριά. Πέρασε στην Ελλάδα από πρόσφυγες του Εύξεινου Πόντου και της Μ. Ασίας.

Δεκατρία άτομα χρειάζονται για να στήσουν το χορό, ο ένας κρατά ένα μεγάλο στύλο στο κέντρο, από την κορυφή του οποίου ξεκινούν δώδεκα μακριές κορδέλες, καθεμία με διαφορετικό χρώμα.

Οι κορδέλες λέγονται γαϊτανάκια.

Γύρω από το στύλο, δώδεκα χορευτές κρατούν από ένα γαϊτανάκι και χορεύουν μαζί, σε έξι ζευγάρια. Καθώς κινούνται, πλέκουν τις κορδέλες δημιουργώντας χρωματιστούς συνδυασμούς.

Ο χορός τελειώνει όταν τυλιχτούν οι κορδέλες γύρω από τον στύλο.

Πηγή: 1) http://www.agrotravel.gr/

2) https://gr.pinterest.com/pin/369224869420312764/feedback/?invite_code=10437e3ef1d34385a789030ded0e0ebc&sender_id=476396604241358317

Ποίημα

Το γαϊτανάκι

Στόχοι δραστηριότητας:

· Ανάπτυξη του λόγου

· Επικοινωνία

· Γνωριμία με την παράδοση

Το τρελό το καρναβάλι

να το μες στους δρόμους πάλι!

Τριγυρίζει χαρωπά

και χαρά παντού σκορπά.

Τι φωνές, τι βουητό, τι κρότοι!

Κολομπίνες και Πιερότοι

όλο κέφι τραγουδούν

και χορεύουν και πηδούν.

Και αρχινά μες στο δρομάκι

το τρελό το Γαϊτανάκι!!

Πηγή: https://elniplex.wordpress.com/glossa/anthologio-poetry/%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B9%CF%82-%CE%B1%CF%80%CF%8C%CE%BA%CF%81%CE%B9%CE%B5%CF%82/

Τραγούδι

Το γαϊτανάκι

Αν όλα τα παιδιά της γης
πιάναν γερά τα χέρια
κορίτσια αγόρια στη σειρά
και στήνανε χορό
ο κύκλος θα γινότανε
πολύ πολύ μεγάλος
κι ολόκληρη τη Γη μας
θ’ αγκάλιαζε θαρρώ.

Αν όλα τα παιδιά της γης
φωνάζαν τους μεγάλους
κι αφήναν τα γραφεία τους
και μπαίναν στο χορό
ο κύκλος θα γινότανε
ακόμα πιο μεγάλος
και δυο φορές τη Γη μας
θ’ αγκάλιαζε θαρρώ.

Θα ’ρχόνταν τότε τα πουλιά
θα ’ρχόνταν τα λουλούδια
θα ’ρχότανε κι η άνοιξη
να μπει μες στο χορό
κι ο κύκλος θα γινότανε
ακόμα πιο μεγάλος
και τρεις φορές τη Γη μας
θ’ αγκάλιαζε θαρρώ!

Στίχοι : Ρίτσος Γιάννης

Σύνθεση και ερμηνεία: Κηλαηδόνης Λουκιανός

Πηγή: https://www.youtube.com/watch?v=ZnEisBpY1n8

Παραμύθι

Διαβάζουμε το βιβλίο της Ζωρζ Σαρρή, “Το γαϊτανάκι”

έχοντας ως στόχο μας την ανάπτυξη του λόγου των παιδιών και την εκμάθηση νέου λεξιλογίου.

Τέχνη

Παρατηρούμε με τα παιδιά τους παρακάτω πίνακες ζωγραφικής.

Ενημερώνουμε πως ονομάζεται ο ζωγράφος και πως ονομάζονται τα έργα του,

Έπειτα συζητάμε μαζί τους για το τι βλέπουν. Τους θέτουμε ερωτήματα όπως ποια είναι τα χρώματα που έχει χρησιμοποιήσει ο ζωγράφος, με τι υλικά τα έχει ζωγραφίσει, τι συναισθήματα μας δημιουργούν!

M. Prendergast, Πρωτομαγιά στο Central Park. 1901.

Μουσείο Τέχνης του Κλήβελαντ

M. Prendergast, Γαϊτανάκι της Πρωτομαγιάς. 1900-1903.

Allen Memorial Art Μουσείο. Ohio.

Στόχοι δραστηριότητας:

γλωσσική ανάπτυξη
γνωστική ανάπτυξη
ενίσχυση παρατηρητικότητας
αναγνώριση συναισθημάτων
επαφή με την τέχνη

Φύλλα εργασίας

Στόχοι:

ανάπτυξη λεπτής κινητικότητας
συντονισμός ματιού χεριού
προμαθηματικές έννοιες

Χρωμάτισε τις εικόνες:

Πηγή: http://logouergon.gr/apokriatikes-zografies-gaitanaki-apokrias/

Πηγή: https://gr.pinterest.com/pin/509469776596876354/feedback/?invite_code=273916e8eba946e08189f76d21e48431&sender_id=476396604241358317

Πηγή:https://gr.pinterest.com/pin/35184440827369170/feedback/?invite_code=7049022c64414757a448ee3d3a72d432&sender_id=476396604241358317

Ασκήσεις προγραφής

Ένωσε τις γραμμές για να σχηματίσεις τις κορδέλες:

Χρωμάτισε τις γραμμές που σχεδίασες:

Σχεδίασε τώρα εσύ τις κορδέλες, μόνο πρόσεχε να είναι 12:

Και τώρα χρωμάτισε τις κορδέλες σου:

Κατασκευές

Στόχοι:

ανάπτυξη λεπτής κινητικότητας,
συντονισμός ματιού χεριού
γνωριμία με το ψαλίδι
προμαθηματικές έννοιες
γνωριμία με ανακυκλώσιμα υλικά
γνωριμία με τα χρώματα
ενίσχυση δημιουργικότητας και φαντασίας

Α) Το γαϊτανάκι με τους ανθρώπους που αγαπώ:

Υλικά:

Χαρτόνι ή χαρτί Α3
Μαρκαδόροι
Χάρακας
Κόλλα στικ
Μολύβι
Ψαλίδι

Διαδικασία:

Σε ένα χαρτόνι ή χαρτί Α3 σχεδιάζουμε με ένα μολύβι κι ένα χάρακα, στο κέντρο του χαρτονιού δύο ίσιες γραμμές κατακόρυφα όπως φαίνεται στη φωτογραφία. Έπειτα, σε όλο το χαρτόνι, σχεδιάζουμε τις γραμμές – κορδέλες, κάθε μία πρέπει να έχει διαφορετικό χρώμα και να είναι στο σύνολο 12!!! Στη συνέχεια τα παιδιά ζωγραφίζουν όπως μπορούν τα αγαπημένα τους πρόσωπα σε χαρτί, τα χρωματίζουν και με βοήθεια τα κόβουν με ένα ψαλίδι και τα κολλούν στο τελείωμα κάθε γραμμής!!! Εναλλακτικά μπορούμε αντί να ζωγραφίσουμε τα αγαπημένα μας πρόσωπα, να χρησιμοποιήσουμε τις φωτογραφίες τους!!

Και το γαϊτανάκι με τους ανθρώπους που αγαπώ είναι έτοιμο!!!!

B) Κούκλα – γαϊτανάκι

Υλικά:

Ξύλινη κουτάλα ή γλωσσοπίεστρο
μολύβι
ματάκια
υγρή κόλλα
σύρμα πίπας χρωματιστό
πολύχρωμες κορδέλες ή σερπαντίνες

Διαδικασία:

Στην ξύλινη κουτάλα σχεδιάζουμε με ένα μολύβι τη μύτη και το στόμα και κολλάμε τα ματάκια είτε τα σχεδιάζουμε και αυτά με το μολύβι. Στη συνέχεια, κολλάμε στο πάνω μέρος της κουτάλας το σύρμα πίπας για να φτιάξουμε τα μαλλιά της. Έπειτα, δένουμε μία μία τις κορδέλες ακριβώς από κάτω, όπως φαίνεται στη φωτογραφία!!

Και η κούκλα μας είναι έτοιμη!!!!!!

Γ) Το μικρό μου γαϊτανάκι:

Υλικά:

Σερπαντίνες
Γλωσσοπίεστρα ή ξυλάκι από σουβλάκι
Σελοτέιπ

Διαδικασία:

Σε ένα γλωσσοπίεστρο κολλάμε μία μία τις σερπαντίνες τις οποίες έχουμε ξεχωρίσει, εναλλακτικά κολλάμε λωρίδες από γκοφρέ!!!

Έτοιμο!!!!

Δ) Γαϊτανάκι σε μπουκάλι:

Υλικά:

μπουκάλι νερού
ρύζι ή όσπρια ή μακαρόνια
αναπτήρας ή ψαλίδι
σερπαντίνες ή κορδέλες
στυλό

Διαδικασία:

Σε ένα άδειο μπουκάλι από νερό προσθέτουμε ρύζι ή όσπρια ή μακαρόνια. Στη συνέχεια, με τη βοήθεια της μαμάς ή του μπαμπά, κάνουμε ένα σημάδι στο καπάκι, στο κέντρο του και με ένα ψαλίδι ανοίγουμε μία τρύπα, εναλλακτικά με έναν αναπτήρα επιμένουμε για κάποια δευτερόλεπτα στο κέντρο πάλι μέχρι να μαλακώσει το καπάκι και να ανοίξουμε την τρύπα με το στυλό. Έπειτα, δένουμε όλες τις σερπαντίνες ή τις κορδέλες μαζί με ένα κόμπο και τις περνάμε μέσα από αυτό όπως φαίνεται στη φωτογραφία και κλείνουμε με το καπάκι το μπουκάλι.

Και το μπουκάλι μας είναι έτοιμο!

Ε) Στεφάνι – γαϊτανάκι:

Υλικά:

χαρτόνι σκληρό ή φελιζόλ από στεφάνι
ψαλίδι
κοπίδι
κορδέλες
πούλιες
γκοφρέ
ξυλάκι από σουβλάκι ή καλαμάκι πλαστικό το οποίο ενισχύουμε κολλώντας γύρω γύρω χαρτί
κόλλα

Διαδικασία:

Σχεδιάζουμε ένα μεγάλο κύκλο σε ένα χαρτόνι σκληρό (από χαρτόκουτα) και το κόβουμε με τη βοήθεια της μαμάς και του μπαμπά με ένα κοπίδι. Στη συνέχεια, βάζουμε κόλλα και το περνάμε όλο γύρω γύρω με χαρτί γκοφρέ σε χρώμα της επιλογής μας ή το ζωγραφίζουμε απλά με μαρκαδόρο. Έπειτα, δένουμε τις κορδέλες στο ξυλάκι κάνοντας κόμπο, πλέκοντάς τα γύρω γύρω και στερεώνουμε το ξυλάκι μέσα στο στεφάνι όπως φαίνεται στη φωτογραφία ή αν χρειαστεί βάζουμε μια δυνατή κόλλα.